Borsacılık, en etkin teknolojiye sahip olmayı gerektirir... İşte bu sözden yola çıkarak 2013 yılında Nasdaq ile teknolojik ortaklık yapan Borsa İstanbul, devreye giren BISTECH ile yeni bir döneme adım attı. 1986 yılında tahta ile işlem yapılan Borsa İstanbul’da artık algoritmik işlemlerden yüksek frekanslı işlemlere kadar dünyanın en büyük borsalarında kullanılan yüksek teknoloji devrede. Seans kesintilerini en aza indirecek bu işlem sistemi Borsa İstanbul’u 100 mikrosaniye altındaki emir işleme hızına çıkarıyor. Bu yeni dönüşüm programı sermaye piyasalarına daha profesyonel yatırımcının gelmesini de sağlayacak. Ayrıca bu program işlem hacimlerinde de ciddi bir artış getirecek. Yani artık bu teknoloji ile çağ atlayan sermaye piyasalarında ‘BISTECH’ öncesi ve sonrası diye ayrım yaşanacak...
2013 YILINDA NASDAQ İLE ANLAŞMA
Öncelikli hedefi İstanbul Finans Merkezi’nin teknolojik alt yapısını oluşturmak olan Borsa İstanbul’un, stratejik hedeflerine ulaşmada ana rolü oynayacak işlem sistemi teknolojilerinin dünya uygulamaları ile uyumlu olması için 2013 yılında çalışmalara hız verildi. Bu anlamda farklı alternatifler değerlendirildikten sonra teknolojik altyapıyı yenilemenin en uygun yolu olarak teknoloji sağlayıcı küresel borsalarla stratejik ortaklıklar kurulması karara bağlandı. Küresel borsalarla yapılacak stratejik ortaklıklar yoluyla bir yandan teknolojik gereksinimlerin sürdürülebilir bir şekilde karşılanması, diğer yandan edinilecek bilgi ve tecrübe ile orta ve uzun vadede Borsa İstanbul’un mevcut kaynaklarını kendi yazılımını üretebilecek seviyeye taşıyabilmesi planlandı.
Böylece 2013 yılında, BISTECH Teknolojiyle Dönüşüm programı kapsamında daha önce denenmiş ve güvenilirliği kanıtlanmış bir platformdan yararlanılmasına, bu doğrultuda yetmişin üzerinde borsa alım satım sistemini temin etmiş ve bu sistemlere sürekli destek sağlayan dünyanın en büyük borsa teknolojileri sağlayıcılarından Nasdaq ile çalışma kararı alındı. Süreç sonunda Nasdaq OMX ile imzalar atıldı. Bu stratejik işbirliği çerçevesinde Nasdaq ile ortaklaşa geliştirilen BISTECH markasının pay piyasası, takas ve diğer çevresel sistemleri kapsayan ilk fazı 30 Kasım 2015 tarihinde devreye alındı. İkinci faz da önümüzdeki dönemde kademeli olarak devreye alınacak. BISTECH Teknolojiyle Dönüşüm Programı; ölçeklenebilir, güvenilir, modüler ve açık, bakım ve işletim maliyetleri düşük, yüksek performanslı ve hızlı (high throughput & low latency), çok enstrümanlı (multi asset) bir yapıda konumlanıyor. Böylece Borsa İstanbul teknik problemlerden doğabilecek seans kesintilerini en aza indirebilecek.
BISTECH İşlem Sistemi 100 mikrosaniye altındaki emir işleme hızıyla (latency) dünyanın en hızlı borsa sistemlerinden biri. Ayrıca 100.000 emir/saniye maksimum işlem kapasitesi ve söz konusu kapasitenin istenildiğinde artırılabilmesi ile rakipleri arasında öne çıkıyor. Eş-yerleşim (co-location) ortamında FIX protokolünün emir kabul etme hızı 100 mikrosaniyenin altına inerken, OUCH protokolü de 60 mikrosaniyenin altında emir işleme hızı kapasitesi sunuyor.
BİRDEN FAZLA DİL VE KUR DESTEĞİ
Borsa İstanbul, BISTECH Teknolojiyle Dönüşüm Programı ile pay senetleri, borçlanma araçları, emtia ve türev enstrümanların bütünleşik şekilde işlem görebileceği, işlem öncesi ve işlem sonrası süreçlerde tam bir entegrasyonun sağlandığı, birden fazla dil ve kur desteği ile dünyada kullanılan en ileri teknolojiye geçiş yaptı. BISTECH markası altında; İşlem Sistemi, Takas Sistemi, Risk Yönetim Sistemi, Mutabakat Sistemi, Veri Yayın Sistemi, Endeks Hesaplama Sistemi, İşlem Öncesi Risk Yönetim Sistemi, Veri Ambarı ve Gözetim Sistemi tamamen yenileniyor. Bu arada dört piyasa ve çevresel sistemlerin tamamında BISTECH Teknolojiyle Dönüşüm Programına geçiş ile Borsa İstanbul dünyada bir ilki gerçekleştiriyor.
BISTECH DEVELOPMENT CENTER KURULDU
Borsa İstanbul, Takasbank ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) arasında sağlanan teknoloji entegrasyonunun sermaye piyasalarında operasyonel mükemmelliği sağlamasının yanı sıra BISTECH Teknolojiyle Dönüşüm Programı ile uyumlu biçimde organizasyonel değişikliğe gidilerek operasyonel verimliliğinin de artırılması planlanıyor. Bu kapsamda, Borsa İstanbul bünyesinde kurulan BISTECH Development Center’da Borsa İstanbul ve Takasbank personelinden oluşan takım teknoloji transferine yönelik çalışmalar gerçekleştiriyor.
BISTECH ulusal anlamda da tüm paydaşları dönüştürüyor. Takasbank, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK), yatırım kuruluşları, veri yayın firmaları ve ilgili yazılım şirketleri birlikte dönüşüyor.
AVRASYA’NIN MERKEZİ OLACAK
Öte yandan, BISTECH Teknolojiyle Dönüşüm Programı ile Dünya’nın en ileri teknoloji sağlayıcısı Nasdaq’tan sadece teknoloji değil, fikri mülkiyet hakları, kaynak kodları ve yeniden satım haklarını alan Borsa İstanbul bölgesinde teknoloji alanında da lider oluyor. Borsa İstanbul BISTECH ürünleri üzerinde kendi ihtiyaçları doğrultusunda değişiklikler yapabilecek ve geliştirdiği teknolojileri ölçeklenebilir hale getirerek Avrasya bölgesinde ki 25 ülkede hizmete sunabilecek. Programın en başından beri Nasdaq ekipleriyle birlikte çalışan Borsa İstanbul bilişim ekibi BISTECH teknolojilerine tümüyle hâkim ve bölgeye her türlü teknik desteği verebilecek donanıma sahip. Bu arada programın tamamlanmasıyla birlikte Borsa İstanbul’un Avrasya bölgesinin uluslararası sermaye piyasası merkezine dönüşmesi hedefleniyor. Borsa İstanbul; Singapur, Avusturalya, Hong Kong Borsası gibi dünyanın önde gelen borsaları tarafından kullanılan Nasdaq teknoloji ürünlerinin tamamını sistemlerine entegre ederek ve yeni ürün ve piyasaları geliştirerek bu ülke borsalarının bir adım ötesine geçmeyi planlıyor.
Bu arada, FIX ve OUCH protokolleri ile küresel yatırımcıların Borsa İstanbul’a erişimi kolaylaşıyor ve Çok Enstrümanlı Algoritmik İşlemler (Multi Asset Algo Trading), Yüksek Frekanslı İşlemler (High Frequency Trading - HFT) ve Eş-yerleşim (Co-location) Hizmetleri gibi yeni iş modelleri ve ürünler ile yatırımcıların Türkiye piyasalarına daha kolay entegre olmaları sağlanıyor.
NASDAQ’TAN 36 ALANDA DANIŞMANLIK
Borsa İstanbul BISTECH Teknolojiyle Dönüşüm programı kapsamında Borsa Bilişim Teknolojileri, Piyasa ve İş Birimleri, SPK ve Takasbank personellerine 28 farklı eğitim imkânı sunuyor. BISTECH dönüşümünün her aşamasında verilen eğitimlerin yanı sıra Borsa İstanbul, Nasdaq’tan 36 ayrı alanda danışmanlık hizmeti almaya devam ediyor.
(Borsa İstanbul Magazine 6. Sayı)